Dự đoán, số người mắc bệnh sẽ tăng lên gấp 3-4 lần trong thập kỷ này và đến năm 2020, COPD sẽ là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 3.
PGS.TS. Phan Thu Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện (BV) Bạch Mai cho biết, theo thống kê của trung tâm, số bệnh nhân mắc COPD điều trị tại đây luôn chiếm khoảng 30%.
COPD là bệnh mạn tính, không chữa khỏi hoàn toàn được và bệnh tiến triển nặng lên liên tục. Bệnh nặng lên ở các đợt cấp với các biểu hiện như khó thở tăng, ho, khạc đờm tăng, sốt và trong những trường hợp nặng bệnh nhân có thể tử vong. Bệnh ở giai đoạn tiến triển, bệnh nhân có thể thấy khó thở ngay cả khi gắng sức nhẹ bao gồm cả việc hạn chế đi lại như đi dạo, đi chợ, hay khó khăn tổ chức các hoạt động.
Một nghiên cứu khảo sát được thực hiện tại Bắc Mỹ, 6 nước châu u đã chỉ ra tình trạng mắc COPD khiến người bệnh có cảm giác lo lắng, cảm giác bị cô lập hoặc thấy mình trở nên vô dụng, phụ thuộc người khác do đó khiến họ có khả năng bị trầm cảm. Do bệnh tiến triển nặng liên tục, nên hằng năm bệnh nhân và gia đình sẽ thường xuyên phải chi trả một số tiền không nhỏ để điều trị bệnh. Theo nghiên cứu tại Trung tâm Hô hấp BV Bạch Mai năm 2008, trung bình, một đợt cấp COPD nhập viện tiêu tốn 7-8 triệu cho chi phí trực tiếp liên quan đến thuốc, xét nghiệm... như vậy, nếu tính cả chi phí điều trị gián tiếp, chi phí điều trị ngoại trú cho bệnh nhân sẽ rất tốn kém.
Những người có nguy cơ mắc bệnh COPD
Thuốc lá, thuốc lào là căn nguyên chính gây COPD, hơn 90% số người bệnh COPD có tiền sử hút thuốc lá, thuốc lào. Những yếu tố nguy cơ khác của COPD bao gồm: tiếp xúc khói, bụi nghề nghiệp; tiếp xúc thường xuyên khói bếp than, khói củi, rơm rạ; nhiễm trùng hô hấp; các trường hợp có thiếu hụt men alpha 1 antitrypsin.
Đo chức năng hô hấp tầm soát bệnh COPD cho người dân.
Những người có các yếu tố nội tại của bệnh hoặc hay tiếp xúc với các yếu tố môi trường của bệnh thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh COPD cao hơn người bình thường. Ví dụ, những người có tiền sử hút thuốc lá nhiều hơn 20 điếu/ngày hoặc những người hay tiếp xúc với khói thuốc lá. Hoặc các công nhân hay phải tiếp xúc với bụi nghề nghiệp như công nhân ngành than, thợ mỏ, thợ đúc, luyện kim, thợ cưa, ngành dệt hoặc những người hay tiếp xúc với khói than, khói bếp. Các chuyên gia y tế cảnh báo, với điều kiện sống hiện nay, số bệnh nhân mắc bệnh COPD dự đoán sẽ ngày càng tăng cao, muốn phòng ngừa căn bệnh này người dân cần tránh tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh như khói thuốc lá, thuốc lào, khí thải, tiếp xúc bụi, hóa chất nghề nghiệp.
Lời khuyên của bác sĩ
PGS.TS. Phan Thu Phương khuyến cáo: Đối với những bệnh nhân mắc COPD, cần tuân thủ nghiêm túc các chỉ dẫn của bác sĩ như bỏ hút thuốc, tránh tiếp xúc với khói thuốc; dùng thuốc giãn phế quản và corticoid phù hợp, đầy đủ; tiêm phòng vắc-xin cúm và phế cầu. Thứ hai, bệnh nhân nên có kiến thức đầy đủ về bệnh COPD (hiểu về bệnh và các dấu hiệu cần thay đổi điều trị, khám bác sĩ hoặc nhập viện cấp cứu). Thứ ba, bệnh nhân nên duy trì tinh thần lạc quan thoải mái, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập luyện với mức độ phù hợp để nâng cao tình trạng sức khỏe chung. Từ đó, bệnh có thể được kiểm soát, giảm các đợt cấp cần nhập viện và cải thiện chất lượng cuộc sống. Người bị mắc COPD có thể đến khám và tư vấn tại Trung tâm Hô hấp, BV Bạch Mai hoặc Phòng Quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính - Khoa Khám bệnh, BV Bạch Mai hoặc đến khám tại các chuyên khoa phổi, phòng khám chuyên khoa tại các BV.
H. Nguyên